Split payment od 1 listopada 2019 roku – baza wiedzy o mechanizmie podzielonej płatności

Split payment (podzielona płatność) przez wielu przedsiębiorców postrzegany jest jako skomplikowany mechanizm opłacania VAT-u. Sporej części z nich nastręcza on pewnych trudności. Niniejszy artykuł kierujemy do biznesmenów z krótkim stażem, którzy zmierzyć się muszą z powyższym zagadnieniem.

W niniejszym artykule w przystępny sposób przybliżymy pojęcie split payment:

• przedstawimy jego definicję;
• czemu służy mechanizm split payment;
• kiedy split payment stał się obowiązkowy i dla kogo;
• które towary i usługi objęte są obowiązkiem split payment;
• jakie obowiązki wiążą się ze split payment;
• jakie sankcje grożą za nie zastosowanie się do jego mechanizmu.

Split payment – co to jest?

Najprostszą definicją split payment jest podzielenie płatności dokonywanej przez przedsiębiorstwo na netto i VAT. Stąd też jego polska nazwa – podzielona płatność. W tym artykule określeń tych używać będziemy zamiennie.

Wartość faktury netto trafia na rachunek bankowy podmiotu, który sprzedał firmie produkt czy usługę. Pozostała kwota podatku VAT dociera zaś na specjalnie dedykowany do tego rachunek VAT.

Czemu służy split payment?

W założeniu podzielona płatność służyć ma ukróceniu wyłudzania podatku od towarów i usług w transakcjach B2B. Zapewnia to wydzielenie VAT-u z kwoty, którą zakupujący winien jest sprzedającemu. Wyodrębniony podatek trafia na dedykowany mu rachunek VAT, którego dostępność dla sprzedawcy jest mocno ograniczona.

Kiedy split payment stał się obowiązkowy i dla kogo?

Split payment wprowadzony został 1 lipca 2018 roku. Mimo że służyć miał jako narzędzie do walki z wyłudzeniami podatku VAT, to przedsiębiorcy korzystać z niego mogli w pełni dobrowolnie.

Sytuacja ta uległa zmianie 1 listopada 2019 r., kiedy to odprowadzanie VAT-u w postaci podzielonej płatności stało się obowiązkowe przy zaistnieniu dwóch poniższych czynników:

• transakcji dotyczących sprzedaży 150 rodzajów towarów i usług, które opisane zostały w załączniku nr 15 do ustawy o podatku VAT;
• transakcji, ujętych na fakturach o wartości powyżej 15 tys. zł brutto.

Lista towarów i usług, które objęte są obowiązkiem spit payment

Warto raz jeszcze podkreślić, że przymus korzystanie z formy split payment obowiązuje pozycje wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku VAT. Są to następujące grupy towarów i usług:

• wyroby ze stali, metali szlachetnych lub metali kolorowych;
• złom, odpady, surowce do wykorzystania wtórnego;
• elektronika (telefony, smartfony, tablety, netbooki, laptopy, konsole do gier, tusze, tonery, dyski twarde);
• paliwa, oleje opałowe i smarowe;
• prawa do emisji gazów cieplarnianych;
• roboty budowlane;
• węgiel;
• handel częściami do samochodów i motocykli.

Jakie obowiązki wiążą się ze split payment

Do czego więc w praktyce sprowadza się split payment? Do nałożenia na danego przedsiębiorcę obowiązków, które określa załącznik nr 15 do ustawy o podatku VAT. Najważniejszym z nich jest umieszczenie na fakturze notki „mechanizm podzielonej płatności”. Dostawca jest do tego zobligowany, gdy faktura opiewa na co najmniej 15 tys. zł oraz wykazana na niej była co najmniej jedna pozycja z podanego powyżej załącznika do ustawy.

Drugim obowiązkiem jest dokonanie samej zapłaty w mechanizmie płatności podzielonej, to znaczy w oddzieleniu wartości faktury netto od kwoty podatku VAT, która przelewana jest następnie na przeznaczony jej rachunek VAT-owski. Na szczęście samo umieszczenie na fakturze wiadomej adnotacji sprawia, że niczego więcej nie trzeba robić, a cały proces jest w pełni automatyczny.

Warto do tego dodać także i fakt, że jeśli faktura pozbawiona jest adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, to fakt ten bynajmniej nie zwalnia płacącego z obowiązku uregulowania swojego zobowiązania w takiej właśnie formule.

Podsumowanie – czy split payment jest korzystne dla przedsiębiorcy?

Zdania przedsiębiorców o mechanizmie podzielonej płatności są podzielone. Jego niewątpliwą zaletą jest fakt, że korzystając z niego, otrzymamy szybszy zwrot VAT z Urzędu Skarbowego, co może mieć wpływ na zachowanie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Trwa to do 25 dni. Kolejnymi korzyściami jest brak odpowiedzialności solidarnej oraz niższe zobowiązanie VAT w przypadku jego wcześniejszego opłacenia w Urzędzie Skarbowym.

Przeciwnicy split payment podkreślają zaś, że środki na rachunku VAT można przeznaczyć tylko i wyłącznie na zapłatę podatku bądź uregulowania faktury danego kontrahenta.